خواننده گرامي مطالب اين جزوه بعنوان نتايج مباحث كميسيون شماره 1 سري جلسات ماهانه مشاوران منطقه اهر در سالتحصيلي 83 ـ 1382 و در اجراي دستورالعمل شماره 14/8/1382 ـ 540/106700 سازمان محترم آموزش و پرورش استان آذربايجان شرقي در جلسه متشكله مشاوران منطقه اهر بتاريخ 4/12/1382 توسط سركار خانم سكينه حسين زاده دبير كميسيون مربوط و كارشناسي مشاوره اداره آموزش و پرورش اهر تنظيم شده است . كارشناسي مشاوره اداره آمـوزش و پرورش اهــر |
مقدمه فصل اول : بيان مسئله اهميت مسئله تعريف افسردگي افسردگي نوجواني چيست ؟ برخي از علايم خاص افسردگي نوجواني تفاوت حالت غمگيني با افسردگي فصل دوم : دامنه افسردگي علت و سبب شناسي علايم و نشانه هاي اصلي افسردگي علل يا زمينه پديد آيي افسردگي مبناي طبقه بندي افسردگي پايه و اساس افسردگي نگرش افراد افسرده نسبت به خود فصل سوم : ديدگاههاي نظري در قلمرو افسردگي 1ـ ديدگاه روان تحليل گري 2ـ ديدگاه رفتار شناسي طبيعي 3ـ ديدگاه رفتاري نگر 4ـ نظريه تبيين هاي شناختي 5ـ ديدگاه شناختي ـ رفتاري نگر ( نظريه اسنادها ) 6ـ الگوهاي زيست شناختي 7ـ نقش عوامل ژنتيك در افسردگيهاي يك قطبي فصل چهارم : مهارتهاي مقابله اي در افسردگي اقدامات پيشگيرانه در مدرسه يافته پژوهشي در مورد افسردگي و درمان آن اقدامات پيشگيرانه در خانواده فصل پنجم : درمان شناخت درماني هدف درماني مداخلات درماني برقراري ارتباط عامل قوي در درمان افسردگي روشهاي ديگري كه معمولاً در سنين نوجواني و جواني جهت غلبه بر افسردگي مؤثر مي باشد ويژگيهاي مدرسه شاد و نقش آن در درمان افسردگي فصل ششم : نتيجه گيري توصيه هاي مهم تربيتي تست خودارزيابي افسردگي منابع و مآخذ ضمائم مطالعه موردي (Case Study) مثال 1 راه حلهاي پيشنهادي مثال 2 راه حلهاي پيشنهادي |
در زندگي هر كس موقعيت هايي پيش مي آيد كه خواه ناخواه او را غمگين مي سازد ، غمگيني يعني ناخشنودي ، نارضايتي و موقعي كه كارها بر وفق مراد نيست . اين حالت با آشفتگي واقعي رواني و تقليل بينش معنوي مشخص همراه نيست ، اما افسردگي حالتي است كه بر كيفيت خلق شخص تأثير عميق گذاشته و نحوه ادراك او را از خويش و محيطش دگرگون مي سازد . خيلي از مردم نمي دانند كه افسرده هستند ، چون نمي توانند بين يكي دو علامت كه در خود يافته اند با تغييرات كلي خلق خود ارتباطي پيدا كنند. اگر نيازمنديهاي جسمي و روحي فرد رفع نگردد و احساسات و آرزوها و علايق آنها مورد توجه اطرافيان ، مخصوصاً والدين و معلمان قرار نگيرد ، موجبات ناراحتي هاي جسمي و رواني آنها به وجود مي آيد . تحمل محروميت ها و سخت گيريهاي شديد و عذاب روحي در خانه و مدرسه و رفتار و كردار برخي پدران و مادران چنان جانگداز و رنج دهنده و طاقت فرساست كه كودكان از كثرت فشارهاي روحي ، نشاط و شادي نيروي كار و فعاليت را از دست مي دهند . برگشت به فهرست مقاله |
فصل اول |
نوجوانان در اوايل زندگي كم تر احساسات خود را ابراز مي كنند و اگر انتقاد يا احساس منفي نسبت به خود داشته باشند كمتر بروز مي دهند . در آنان احساس درماندگي و غم و اندوهي كه بزرگسالان افسرده از خود نشان مي دهند ، ديده نمي شود . بسياري از نوجوانان ، افسردگي خود را به صورت خستگي ، بي قراري و تظاهر به بيماري نشان مي دهند و در حالت افراطي به صورت فعاليت هاي جنسي ، پرخاشگري و رفتار بزهكارانه بروز مي دهند . با وجود اين ، احساس افسردگي در ميان نوجوانان نسبتاً معمول است . برگشت به فهرست مقاله |
اهميت مسئله گرچه غمگيني معادل افسردگي نيست اما بي ترديد ، افسردگي شامل حالت غمگيني است كه بر زندگي روزمره ، فعاليت ، ارزشيابي خود ، قضاوت و كنشهاي ابتدايي مانند خواب و اشتها اثر مي گذارد غمگيني مي تواند واكنشي نسبت به يك رويداد رنج آور باشد و هنگامي مرض محسوب مي شود كه از لحاظ شدت و طول مدت ، با در نظر گرفتن اهميت اين رويداد جنبه افراطي پيدا كند ، بخصوص وقتي بدون علت ظاهري آشكار شود . بنابراين غمگيني افراطي بدون علت موجه ، در چهارچوب افسردگي قرار مي گيرد و وجود عوامل و آسيب پذيري فردي را القاء مي كند . برگشت به فهرست مقاله |
تعريف افسردگي افسردگي حالتي است كه با كاهش توانايي تفكر و تمركز ، بي تصميمي ، افكار تكرار شونده مرگ ، احساس غمگيني ، احساس پوچي ، احساس لذت نبردن از فعاليت هاي زندگي ، احساس گناه ، احساس فقدان انرژي و خستگي ، بي خوابي يا پرخوابي همراه است . به بيان ديگر ، فرد مبتلا دچار ركود يا كاهش عملكرد شده و نوعي ركود و بي تحركي دارد ، نوجوان و جوان تحت تأثير عوامل دروني و بيروني بصورت زيادي دچار اين اختلال مي شود و موجب نگراني خود و افراد خانواده شده ، فرصت هاي زيادي را در جريان تحصيل و اشتغال از دست مي دهد از اينرو افسردگي يك ضايعه فردي ـ اجتماعي است و مورد توجه اغلب پژوهشگران روانشناسي ، جامعه شناسي و روان پزشكي قرار گرفته و رهنمودهايي براي رهايي از آن ارائه شده است. برگشت به فهرست مقاله |
افسردگي نوجواني چيست ؟ افسردگي نوجواني ، گروهي از علايم ناهمگن را شامل مي شود كه در طول دوران رشد و تحول طبيعي مشاهده نمي شود . افسردگي نوجواني عموماً متفاوت و اختلالات رفتاري و شخصيتي خاصي نظير خودآزاري و انزواطلبي به همراه دارد . افسردگي نوجواني بصورتهاي مختلف از جمله واكنش هاي اضطرابي افسرده وار ، افسردگي مبتني بر احساس ناكامي خود ، حقيرپنداري ، افسردگي مبتني بر احساس رها كنندگي يا بصورت افسردگي پنهان پديدار مي گردد . برگشت به فهرست مقاله |
برخي از علايم خاص افسردگي نوجواني ـ ضعف در مهارتهاي اجتماعي ـ گرايش به برخي ناهنجاريهاي اجتماعي و بعضاً استفاده از سيگار ـ فكر كردن در مورد خودكشي ـ اختلالات تغذيه اي و اختلالات سلوكي و رفتاري ـ اضطراب اجتماعي ـ بروز مشكلات و نارسايي هاي تحصيلي برگشت به فهرست مقاله |
حالت غمگيني با افسردگي چه تفاوتي دارد ؟ بايد توجه داشت كه افسردگي با حالت غمگيني معمولي ، متفاوت است غمگيني يك حالت ناخشنودي يا نارضايتي موقت از شرايطي است كه بر وفق مراد فرد نيست حالت غمگيني و غم زدگي كه اساساً موقت است ، بخشي از زندگي و حيات اجتماعي انسان است و لطمه اي به فعاليتهاي زيستي و پويايي زندگي انسان نمي زند . حالت انسان افسرده هم با حالت انسان غمگين فرق دارد . حالت افسردگي همواره ناخوشايند و آزاد دهنده است و حيات زيستي انسان را متأثر مي سازد . نگرشها ، باورها و بينش ها را دگرگون مي كند ، هدفهاي متعالي زندگي را دستخوش ضعف و سستي و انسان را دچار بيهودگي مي كند. بنابراين حالت هايي همچون دل شكستگي ها ، دلتنگي ها ، تأثرات روحي و غمگيني هاي گذرا كه اساساً يك احساس و هيجان عادي بشري است ، هرگز به عنوان يك اختلال رواني تلقي نمي گردد ، بلكه چنين حالت هايي نشانه تبلور احساس همگاني و عمومي است . برگشت به فهرست مقاله |
فصل دوم |
دامنه افسردگي دامنه افسردگي از غگيني تا واكنش هاي حاد و اندوهناك بدنبال مرگ عزيز يا حادثه ساده تا اختلالات جدي در عملكردهاي روان شناختي مانند پسيكوز افسردگي نوسان دارد . بديهي است كه در بسياري از اشكال افسردگي بخصوص آنهايي كه نسبتاً خفيف و زودگذرند ، عوامل اجتماعي و روان شناختي نقش علّي خواهند داشت . در چنين شرايطي انتظار مي رود كه به محض اين كه عوامل سبب ساز از جمله شكست در تحصيل ، از دست دادن شغل ، شكست در عشق يا مرگ يك دوست رخ داد ، مسئله به خوبي حل و رفع گردد تا حالت افسردگي هم كاهش يابد . برگشت به فهرست مقاله |
علت و سبب شناسي سبب شناسي اختلال افسردگي در نوجوانان از سبب شناسي آن در بزرگسالان واضح تر نيست . بيشترين پيشرفت حاصله در دهه گذشته صرف اثبات اين نكته شد كه احتمال علت هاي چندگانه بيشتر از سبب شناسي منفرد است و دست يابي به آنها ساده نيست . برگشت به فهرست مقاله |
علايم و نشانه هاي اصلي افسردگي 1- شناختي: 1/1 - ناتواني در تمركز ذهن 2/1 - خودپنداري منفي 3/1 - برداشت و تفسير غير منطقي 4/1 - نا اميدي 5/1 - ناكامي هاي تحصيلي 2- عاطفي: 1/2- اضطراب 2/2 - احساس گناه 3/2 - بي حوصلگي 4/2 - بي كفايتي 5/2 - ترس از تعاملات اجتماعي 3- رفتاري : 1/3 - بي علاقگي به امور جنسي 2/3 - بي علاقگي در تمرينات بدني 3/3 - ترس يا نگراني از ترك خانه 4/3 - بي علاقگي به بهداشت فردي 5/3 - گوشه گيري 4- نشانه هاي زيستي يا فيزيولوژيكي : 1/4 - خواب زدگي مستمريابي خوابي 2/4 - تهوع 3/4 - اختلال در اشتها 4/4 - سردرد 5/4 - خستگي و از دست دادن انرژي برگشت به فهرست مقاله |
علل يا زمينه اصلي پديدآيي افسردگي 1- عوامل زيستي و نارسايي در سيستم عصبي 2- عوامل ژنتيكي 3- عوامل روان پويايي 4- عوامل خانوادگي و محيطي برگشت به فهرست مقاله |
مبناي طبقه بندي افسردگي طبقه بندي افسردگي بر مبناي نشانه مرضي ، سير بيماري و سبب شناسي صورت گرفته است مثل : ـ طبقه بندي بر اساس نشانه هاي مرضي : افسردگي روان پريشي در مقابل غيرروان پريشي ، درون زاد در مقابل روان رنجور يا نوروتيك ، مضطرب در مقابل تهييجي . ـ طبقه بندي بر اساس سير بيماري دو قطبي در مقابل يك قطبي ، شديد عدد كننده حاد در مقابل نشانگان فرعي مزمن ، اوليه در مقابل ثانويه . ـ طبقه بندي بر اساس سبب شناسي : درون زاد در مقابل واكنشي . برگشت به فهرست مقاله |
پايه واساس افسردگي 1ـ تفكر همه يا هيچ : مطلق گرايي ، همه چيز را سياه يا سفيد ديدن . 2ـ درشت بيني و ريزبيني : يا حوادث را بزرگ بزرگ مي بينند يا بي توجه از كنار آن مي گذرند . 3ـ برچسب زدن : تصوير ذهني منفي ساختن با استناد به يك خطا يا اشتباه. 4ـ نتيجه گيري شتابزده : پرداختن به ذهن خواني و اشتباه پيش گو انجام دادن . 5ـ فيلتر ذهني : از يك مورد منفي چيز بزرگي ساختن و تصوير همه چيز به شكل منفي . 6ـ تعميم مبالغه آميز : كه سبب مي شود ناراحتي ها در زندگي بيشتر و ماندگارتر گردد . 7ـ بي توجهي به امور مثبت : از جمله توهّمات ذهني تمايل شديد بعضي از افراد افسرده است كه همه موارد را منفي مي بينند كه گاهاً افسردگي خيلي شديد را به همراه دارد . 8ـ بصورت احساسي استدلال نمودن : چون احساس مي كنم آدم بدي هستم پس حتماً همينطور هست و تصوير ديگران هم همين است . 9ـ استفاده از عبارات : بايد ، بهتر ، مثل بهتر است اينكار را بكنم يا بايد در هر شرايطي آنرا انجام دهم . 10ـ شخصي سازي : بدون هيچ دليل حوادث ناخوشايند را به خود نسبت دادن . برگشت به فهرست مقاله |
نگرش افراد افسرده نسبت به خود نگرشي كه افراد افسرده نسبت به خود دارند ممكن است در اثر رابطه نامناسبي كه والدين در دوران كودكي با آنها داشته اند ايجاد شود كه مي تواند شامل طرد شدن توسط والدين ، تنبيه شدن و ارزيابي هاي منفي گرايانه والدين نسبت به آنها و يا محروم شدن از محبت والدين باشد . در بسياري از مواقع ، نوجواناني كه دچار افسردگي شده اند براي مهار افسردگي خود ، روشهايي مانند احساس ناراحتي ، برقراري رابطه افراطي با ديگران يا دوري گزيني از مردم را به كار مي گيرند . رفتارهاي كمك طلبانه ي نوجوانان افسرده ممكن است به صورت رفتارهاي مشكل آفرين مثل قشقرق انداختن ، دوري كردن ، قهر كردن . مدرسه گريزي . اعتراض ، دزدي كردن و غيره باشد . به رغم اينكه اين قبيل رفتارها موجب جلب توجه ديگران مي شود ، اما هميشه باعث نمي شود كه ديگران تصور كنند نوجوانان واقعاً نياز به كمك دارند . بايد توجه داشت كه در اواخر دوره نوجواني ، نوجوانان ظرفيت بيشتري براي انديشيدن راجع به اين مشكلات و تعارض هاي دروني خود دارند و مايل هستند مشكلات دروني خود را به شكل مستقيم براي ديگران مطرح كنند . برگشت به فهرست مقاله |
فصل سوم |
ديدگاههاي نظري در قلمرو افسردگي تبيينهايي را كه درباره افسردگي يك قطبي ارائه شده مي توان در دو مقوله اصلي قرارداد: برخي از محققان و صاحبنظران مؤلفه هاي موقعيتي را محور اصلي كار خود قرار داده اند و سعي شان بر اين است تا چگونگي و چرايي برخي از نگرانيها و افسردگيها را درك كنند و برخي ديگر توجه خود را به احتمالات عوامل زيست شناختي معطوف نموده اند . البته اين امر پذيرفته شده است كه افسردگي يك قطبي مي تواند در عين حال از علل موقعيتي و زيست شناختي ناشي شود بهتر است هر يك از اينها مورد بررسي قرار گيرد كه بعنوان عرضه كننده بخشي از علت شناسي افسردگي است . برگشت به فهرست مقاله |
1ـ ديدگاه روان تحليل گري نخستين نظريه افسردگي در چهارچوب روان تحليل گري توسط فرويد و آبراهام ارائه شد وجود مشابهت بين افسردگي باليني و واكنش عزا بدليل از دست دادن فردي محبوب ، نقطه آغاز اين نظريه بود. چون در هر دو مورد نشانه هايي مانند كاهش اشتها ، اختلال خواب ، ناتواني در اخذ لذت از زندگي ، گوشه گيري ، خمودگي و … مشاهده مي شد فرويد و آبراهام بر اين باور بودند كه مرگ يك فرد محبوب يا جدايي از وي به رديفي از فرايندهاي ناهشيار منجر مي شود : اول اينكه : فرد عزادار بعلت عدم توانايي در درك اين واقعيت به مرحله دهاني ، مرحله تمايز نايافتگي كودك ـ والد واپس روي مي كند و همين مسئله باعث مي شود كه هويت او با هويت فرد از دست رفته همسان شده و دستيابي به فرد مورد نظر امكان پذير مي شود . در مرحله دوم ، تعارض هاي حل نشده قبلي موجب مي شود تا فرد نسبت به خود احساس تنفر پيدا كند احساسي كه باعث مي شود خود ، خود را متهم نموده و خلق منفي پيدا كند و كناره گيري نمايد كه در واقع همان افسردگي را سبب خواهد شد . البته بايد توجه داشت كه اين حالت در بسياري از افراد داغديده موقتي مي باشد و پس از مدتي مشكل فوق حل مي شود اما در بعضي افراد وضعيت و واكنش شديد شده و احساس خلأيي كه دارند سبب مي شود كه بتدريج روابط اجتماعي شان ضعيف تر شود و همين احساس تنهايي و دوري گزيني از اجتماع سبب افزايش دل مشغولي نسبت به فقدان و مرگ عزيز گردد . شكي نيست كه تنها فوت عزيز سبب افسردگي نمي شود گاهاً بعضي از شكست ها نيز افسردگي را به همراه دارد كه فرويد براي تبيين اين نوع افسردگيها از فقدان رمزي يا خيالي نام مي برد براي نمونه گاهاً فردي بخاطر شكست در تحصيلات دچار افسردگي مي شود و آنرا به منزله فوت والدين تلقي مي نمايد و نظرش اين است كه موفقيت تحصيلي سبب وابستگي والدين به اوست ، يا فردي شكست در شغل يا موفقيت اجتماعي خود را به منزله فوت همسر تلقي نموده و بر اين باور است كه اين شكست سبب كاهش محبت همسرش نسبت به او خواهد بود و محبت همسر را ناشي از موقعيت اجتماعي يا شغلي اش مي داند . نظر فرويد و آبراهام اين است كه وجود شرايط مساعد در اين دو گروه از افراد به درون فكني و افسردگي و واپس روي در برابر فقدان منجر مي شود گروهي كه نيازهاي طبيعي آنها در مرحله دهاني توسط والدينشان ارضاء نشده و گروهي كه بنا به عللي نيازهايشان به شكل افراطي ارضاء شده است و همين عدم ارضاي طبيعي نيازها سبب وابستگي شده است و اينكه ارضاي افراطي نيازهاي مرحله دهاني اين مرحله را لذت بخش و گذر از اين مرحله را با مقاومت توأم نموده است هر دو گروه به شكلي نااميدانه زندگيشان را در جستجوي تأثير ديگران يا عشق ديگران سپري مي نمايند و براي بدست آوردن اين تأييدات به ايثار يا انكار نيازهاي شخصي اقدام مي نمايند . برگشت به فهرست مقاله |
2ـ ديدگاه رفتار شناسي طبيعي افسردگي از نوع واكنشي در حيوانات نيز ديده مي شود هر چند كه فقط انسانها مي توانند نشانه هاي افسردگي را داشته باشند . يعني با قطع رابطه بين مادر و فرزند شاهد واكنش هاي افسرده وار هستيم و اين خاص انسان نيست . در زندگي اجتماعي جدايي فرد از گروه سبب ناراحتي فرد مي شود و در پاره اي از حيوانات نيز به هنگام جدايي چنين استيصال را به شكل وخيمي مي بينيم كه اين اطلاعات را هم از طريق مشاهده و هم از طريق تحقيقات آزمايشگاهي مي توان بدست آورد . بالبي اثرات جدايي مادر و كودك را مورد بررسي قرار داده و رفتارهاي مشابهي را در بزرگسالان نيز ديده و نتيجه گرفت كه تاروپود زندگي فردي همواره يكسان باقي مي ماند همين نتايج سبب شده كه بالبي نقش كشاننده هاي دهاني و تغذيه اي را در نظريه فرويد انكار نمايد و به اين باور برسد كه كودك از ابتداي زندگي ، داراي نوعي دلبستگي با كسي است كه در تماس با اوست و اين نياز از بدو تولد در كودك وجود دارد و اين دلبستگي يك نياز اجتماعي نخستين است . در نظريه فوق هدف رفتار دلبستگي ، حفظ رابطه عاطفي است و هر شرايطي كه اين رابطه را به خطر اندازد با واكنشي توأم خواهد بود در صورت موفقيت دلبستگي ادامه يافته و در صورت عدم موفقيت حالت تنش و اضطراب شكل مزمن به خود خواهد گرفت . بالبي تحقيقاتي را روي بچه ميمونها انجام داده و نتيجه گرفته كه جدايي ميمونها از مادرانشان سبب تداوم حالت افسردگي شده و يا آنرا تشديد نموده است . برگشت به فهرست مقاله |
3ـ ديدگاه رفتاري نگر لوين سان معتقد است كه امكانات تقويت رفتار مي توانند بر اساس رويدادهاي بيروني تغيير كنند تا جايي كه فرد از مهار امكانات تقويت عاجز باشد و پاداشهايي كه رفتار مثبت را تقويت مي كنند ضعيف تر گردند و فرد را به سوي افسردگي بكشاند مثلاً اگر يك كارمندي به عللي كه مي تواند مربوط به از دست دادن پاره اي مهارتها باشد تقويت كننده هايي مثل ترفيع ، پاداش و كسب مزايا را از دست دهد دچار يأس و نااميدي و دلسردي مي شود و به طرف افسردگي گام برمي دارد . برگشت به فهرست مقاله |
4ـ نظريه تبيينهاي شناختي نظر اين است كه افراد افسرده داراي مشكلاتي در پردازش خبر هستند آنها تجربه ها را بدبينانه تفسير مي كنند و اين تعبيرات و تفسيرات منفي با تكيه بر عزاها . فقدانها و شكست ها فعال مي شوند و افكار منفي را بوجود مي آورند . برگشت به فهرست مقاله |
5ـ ديدگاه شناختي ـ رفتاري نگر ( نظريه اسنادها ) اسنادها به منزله تفسيرهايي هستند كه فرد درباره رويدادهاي بيروني و رفتارهاي شخصي ارائه مي دهد و سئوالاتي در رابطه با يك ارتباط علّي ترديددار و چرايي آن دارند و به تبيين آن مي پردازند و پس از آن تبيينات را بدون در نظر گرفتن هيچ نوع منطقي بعنوان علت رفتارها مي پذيرند . برگشت به فهرست مقاله |
6ـ الگوهاي زيست شناختي بعضي از مشاهدات باليني و تجربي وجود روابط معنادار بين مواد و كنشهاي زيست شيميايي و عصب زيست شناختي را با اختلالات افسردگي تأييد كرده اند و اين احتمال را كه نابهنجاريهاي زيست شيميايي ، الكترو فيزيولوژيكي و غدد درون ريز در اختلالات افسردگي يا آمادگي نسبت به آن تأثير دارند را افزايش دادند . همچنين طي تحقيقات و آزمايشاتي پايين بودن سطح انتقال دهندگان عصبي را زمينه ساز حالت افسردگي مي دانند . برگشت به فهرست مقاله |
7ـ نقش عوامل ژنتيك در افسردگيهاي يك قطبي محققان به اين نتيجه دست يافته اند كه تقريباً 20% از خويشاوندان بيماران افسرده داراي چنين حالتي هستند و هر چه رابطه خويشاوندي نزديكتر باشد فراواني افسردگي هم بيشتر است اما اين علت قطعي نيست زيرا ممكن است شرايط مشترك يا تجربه هاي مشابه كه در محيط هاي فوق بوده تا حدودي در ايجاد آمادگيهاي مشابه در ارتباط با اختلال افسردگي مؤثر بوده است . برگشت به فهرست مقاله |
فصل چهارم |
مهارتهاي مقابله اي در افسردگي 1 ـ پذيرفتن موقعيت هاي ناخوشايند زماني كه خارج از كنترل شماست . 2 ـ تقويت روابط شخصي با استفاده از مهارتهاي اجتماعي ، جرأت ورزي و مذاكره 3 ـ زير سئوال بردن و اصلاح ارزيابيهاي اوليه غلط 4 ـ حفظ احساس كنترل 5 ـ زير سئوال بردن و اصلاح ارزيابيهاي غير منطقي 6 ـ استفاده فعال از روش مسأله گشايي 7 ـ پاداش دادن به موفقيت هاي خود 8 ـ كنترل تفكر منفي 9 ـ تفكر مثبت 10 ـ سرگرم كردن و كنترل زندگي خود 11 ـ استفاده از مهارتهاي اجتماعي مناسب 12 ـ استفاده مؤثر از سيستم هاي حمايتي 13 ـ شناخت علايم نااميدي و خودكشي برگشت به فهرست مقاله |
اقدامات پيشگيرانه در مدرسه بايد به نوجوانان انعطاف پذيري و مقاومت و صبوري و نحوه بهتر زيستن آموزش داده شود همچنين آموزش داده شود كه : 1ـ خودشان كنترل زندگيشان را بدست گيرند با اين روش سلاح نيرومندي براي مبارزه با مشكلات زندگي خواهند داشت . 2ـ تصميم بگيرند زندگي كنند زندگي كه با بهتر زيستن ، با هم و در كنار هم بودن توأم باشد . 3ـ انسان دلايلي براي زندگي كردن دارد بهتر است دلايل مثبت را قوت بخشد و لذت بردن از زندگي را آموزش ببيند . 4ـ مثبت انديشي ، خوش بيني و تغيير نگرش را در خود گسترش دهند و اين موارد را با خود تكرار كنند كه : × زندگي به شكل بهتري پيش مي رود . × هر چه كه پيش مي آيد به شكل بهتري است و من راضي ام . × نتيجه اي كه از كارهايم مي گيرم همواره بهتر است . × دنيا مكاني خوب براي زندگي كردن است و بهترين فرصت را براي زندگي كردن دارم . × به داشته هايم راضي ام و از خداوند سپاسگزارم و آنچه را كه ندارم و نمي توانم بدست بياورم حسرتي نمي خورم . × برنامه هايي براي اوقات فراغتم در نظر دارم خانواده ، مدرسه و جامعه نيز در اين خصوص مرا ياري خواهند كرد . برگشت به فهرست مقاله |
يافته هاي پژوهشي در موارد افسردگي و درمان آن يك تحقيق جديد نشان مي دهد كه پرورش احساس تعلق در امر مبارزه با افسردگي بيشتر از دوستان ، تفريح و سرگرمي اهميت دارد . ويليامز از پژوهشگران دانشگاه ميشيگان مي گويد عامل احساس تعلق، نشان مي دهد كه چگونه بسياري از افراد كه در كنار دوستان و خانواده خوشحال بنظر مي رسند ، در واقع نگراني و افسردگي خود را پنهان مي كنند . وي معتقد است بسياري از مبتلايان به افسردگي فكر مي كنند هيچ كس به آنها اهميت نمي دهد ويليامز و همكار وي دريافتند فائق آمدن بر افسردگي كمتر به داشتن دوستان ، خويشاوندان و اوقات خوب بستگي دارد تا ايجاد يك احساس تعلق روحي . اين محققان مي گويند روانشناسان قبل از شروع درمان بايد سعي كنند ميزان احساس تعلق بيمار را تشخيص دهند كه جواب سؤال آيا فكر مي كنيد در بين مردم از مقبوليت برخورداريد يا نه ، اين ميزان را مشخص مي كند . برگشت به فهرست مقاله |
اقدامات پيشگيرانه در خانواده خانواده ها بايد توجه داشته باشند كه فضاي مناسبي را براي بيان احساسات براي فرزندان ايجاد نمايند در خانواده هاي با نظام باز ، افراد از يكديگر حمايت مي كنند آنها جسماً و روحاً سالمترند خانواده هايي كه در صحبت كردن در مورد موضوع هايي راحتند سلامتي در آنها بيشتر است سلامتي نشانه سازگاري مؤثر است . لازم است در خانواده ها از ارتباط خوب و واضح استفاده شود اصول ارتباط واضح و خوب عبارتند از : 1ـ ارتباط قوي و تقويت شده بين اعضاي خانواده وجود داشته است . 2ـ اعضاي خانواده واضح و روشن صحبت نمايند . 3ـ منظور و پيام هاي اعضا بصورت كامل بيان شود . 4ـ گوش دادن به صحبت هاي اعضاي خانواده تقويت شود و از قضاوت و داوري عجولانه خودداري شود . 5ـ به فرزندان فرصت بيان نگرانيها و درددلها و بيان غم و غصه داده شود و در تغيير نگرش كمك شود . 6ـ فعاليت هاي خوشايند در خانواده ها شناسايي گردد و در متن برنامه ها قرار گيرد . برگشت به فهرست مقاله |
فصل پنجم |
درمان در درمان افسردگي مي بايست به علل اصلي افسردگي دقت شود مطمئناً افسردگي قابل درمان است كمك هايي كه مي توانند در ارتباط با فرد افسرده انجام دهند روشهاي مختلف درماني از جمله رواندرماني ، دارودرماني ، شناخت درماني و رفتار درماني مي باشند . برگشت به فهرست مقاله |
شناخت درماني اقداماتي كه در اين روش بايد انجام داد عبارتند از : 1ـ ثبت روزانه افكار : اين عمل در مورد بسياري از احساسات ناپسند از جمله احساس گناه كاربرد دارد . 2ـ پافشاري روي خواسته ها : اگر بخواهيم به ميل ديگران رفتار كنيم و ديگران را از خود راضي نگه داريم بايد به خواسته هاي غير منطقي ديگران پاسخ مثبت دهيم و آنها را تحمل نماييم . 3ـ مبارزه با بي ارزشي : از دريچه چشم ديگران نگريستن كه ممكن است فرد انتقاد كننده دو هدف عمده را دنبال كند 1ـ قصد كمك دارد 2ـ قصد ناراحتي دارد . 4ـ برخورد با ناله : كه روش خوبي است مخصوصاً زماني كه يكي از نزديكان با ناليدن بخواهد شما را افسرده كند و يا به احساس گناه بكشاند . 5ـ رد كرن بايد ها : منطق حكم مي كند كه خود را از شر بايدها خلاص كنيم مگر همه جا ما مجبوريم بايدها را به مرحله عمل برسانيم كجا نوشته كه بايد … ، چون خود فرد براي خودش برنامه تنظيم مي كند تكرار جملاتي كه رد كننده بايدها باشد مي تواند اورا در تجديد نظر در برنامه تنظيمي موفق گرداند. برگشت به فهرست مقاله |
هدف درماني 1ـ كاهش غمگيني شديد و درهم شكننده . 2ـ كاهش عدم رضايت ناشي از پايين بودن ميزان فعاليت هاي خوشايند . با مداخلات درماني از قبيل : × بازسازي شناختي × انتخاب فعاليت هاي خوشايند × تنظيم برنامه براي انجام فعاليت هاي خوشايند . برگشت به فهرست مقاله |
مداخلات درماني 1ـ بستري شدن در بيمارستان و استفاده از دارو و جمع آوري اطلاعات از نزديكان . 2ـ آموزش حل مسئله : براي مواجه شدن با مشكلاتي كه نوجوانان آنها را لاينحل مي دانند . 3ـ در افكار خودكشي ، بازسازي گمان هاي غيرمنطقي كه باعث تمايل نوجوان به خودكشي مي شوند . 4ـ به حداقل رساندن بي انگيزشي با : 1ـ تنظيم برنامه فعاليت به منظور مبارزه كردن با رخوت و ركود. 2ـ شركت در فعاليت هاي مطلوب و خوشايند هنري . 3ـ شركت در جلسات خانواده درماني در صورت داشتن مشكل خانوادگي 4ـ آموزش انتخاب هدف در زندگي 5ـ تقويت خودارزشمندي و تقويت اعتماد به نفس 6ـ بازسازي برداشتهاي ذهني غيرمنطقي 7ـ استفاده از دارودرماني 8ـ ابراز وجود و ديدن آموزش در اين زمنيه برگشت به فهرست مقاله |
برقراري ارتباط صحيح عامل قوي در درمان افسردگي استفاده از روشهاي زير مناسبتر است . 1ـ روش خلع سلاح : گوش دادن مؤثر را تقويت كنيد و نكته اي قابل قبول از بين حرفهاي طرف مقابل پيدا كنيد و در آن تأكيد نماييد . 2ـ سئوال و پرسش مستقيم :با مهرباني و ظرافت خاصي از مخاطبان بخواهيم افكار و احساسات خود را بيان نمايند . 3ـ درك احساسات و افكار : سعي نماييم خود را در جاي طرف مقابل قرار دهيم افكار او را درك نماييم و به خودش انعكاس دهيم و طوري عمل كنيم كه طرف مقابل اطمينان پيدا كند كه او را درك نموديم . 4ـ سعي نماييم بعنوان يك راهنما و مشاور به او كمك كنيم كه دستورالعملهاي زير را انجام دهند : × برنامه اي براي تغيير افكار تهيه نمايند و قدم به قدم پيش روند . × هر وقت متوجه شدند كه باز مي خواهند از الفاظي مثل نمي توانم استفاده كنند يادداشت نمايند . × زماني كه عوامل بيروني مثل سرنوشت يا عامل ديگري را مسئول شكست ها و ناكاميها دانستند با علامت منفي مشخص نمايند . × با غلبه بر عصبانيت سعي نمايند آرامش بدست آورده تا افراد آنها را بعنوان يك فرد قابل احترام و مثبت قبول نمايند . × سعي نمايند در مقابل افراد منتقد ايستادگي نمايند و به آنها پاسخ مناسب دهند و يا بي اعتنا باشند . × زندگي افرادي را كه خوشبخت مي دانند بررسي نمايند و پس از بررسي و تحقيق آنها را يادداشت نمايند و مشكلات زندگي اين افراد را نيز يادداشت نمايند . لازم به ذكر است كه اين روشها در رواندرماني حائز اهميت است در افسردگيهاي شديد رواندرماني در كنار دارو درماني مفيد خواهد بود اين روشها در صورتي كارساز است كه فرد بخواهد با كاربرد آنها خود را به سلامتي رواني نزديكتر نمايد . برگشت به فهرست مقاله |
روشهاي ديگر كه معمولاً در سنين نوجواني و جواني جهت غلبه بر افسردگي مؤثر مي باشند روش 1ـ آموزش تغيير احساسات : اين انتظار را داشته باشند كه در همه حال شاد و خوشحال باشند كه اين انتظار كاملاً بي مورد است بهتر است جهت تغيير اين افكار و احساسات از موارد ذيل استفاده شود : الف: تشريح و توصيف مسئله اي كه موجب ناراحتي شده كه لازم است خواسته شود موضوع بصورت دقيق و كامل يادداشت گردد . ب : احساسات منفي مثل رنجش خاطر ، احساس گناه ، خشم ، ناراحتي و نگراني يادداشت و درجه بندي گردد براي مثال در درجه بندي از (100ـ0) استفاده شود كه درجه بالا نشانگر شدت و درجه پايين نشانه ضعف يا عدم احساسات منفي مي باشد . ج : افكار منفي كه موجب پيدايش احساسات فوق شده يادداشت گردد . د : افكار و احساسات تجزيه و تحليل گردد . هـ : بجاي احساسات منفي مخرب و فريب دهنده از احساسات مثبت استفاده شود . روش 2ـ وقتي احساسات منفي بر ما غلبه مي كنند دنيا را سياه سياه مي بينيم و بصورت مستمر اين احساسات را تقويت مي كنيم بهتر است مدارك و مستندات را بررسي نماييم و اينكه آيا واقعاً همه چيز خراب شده است و به بررسي موارد مثبتي كه داريم بپردازيم شايد جاي ديگر كارهاي مثبتي انجام داده و موفق شده ايم . روش 3ـ بهتر است خودمان را جاي دوستان قرار دهيم و فكر كنيم كه اگر دوستان همين موقعيت و شرايط را داشتند به او چه مي گفتيم ؟ آيا من نسبت به خودم سخت گيري مي كنم ، آيا ملامت من بجاست ؟ آيا لازم است با خودم كنار بيايم و اينقدر خود را سرزنش نكنم؟ آيا بهتر نيست از خودم حمايت كنم و صميمي باشم ؟ روش 4ـ جهت جلوگيري از تنهايي كه ممكن است در اثر غلبه احساسات منفي ما باشد بهتر است اين موارد را در خودمان تقويت كنيم به دوستان زنگ بزنيم ، با آنها ملاقات نماييم ، در برنامه روزانه ، ساعاتي را براي با هم بودن و ارتباط با نزديكان اختصاص دهيم ، از دوستانمان وقت ملاقات بگيريم . گاهاً رفتارها و بي توجهي هاي خود ما سبب فاصله گرفتن دوستان مي شود و ما مدام آنرا به مسايل ديگر از جمله براي دوستم مهم نيستم ، او مرا دوست ندارد و غيره مي دهيم موارد بالا مي تواند در تغيير اين افكار هم ما را كمك نمايد و بي اساس بودن نگرانيهايمان را اثبات نمايد . روش 5 ـ سعي كنيم شكست را جزئي از زندگي بدانيم و آنرا بپذيريم و بعنوان يك شعار تكرار نكنيم . شكست عاملي قوي براي رسيدن به موفقيت و كسب تجربه در زندگي است و اينكه انسان ممكن است خطا و اشتباهاتي را در زندگي مرتكب شود و اين دو از عقل و منطق نيست . روش 6 ـ بعضي از كلمات ما را مشوش و نگران مي نمايد بهتر است بجاي آنها از كلمات و عبارات مناسب و اميد دهنده استفاده كنيم بايدها و نبايدها را حذف نموده و با اين كار انتخاب و اختيار و اراده را از خود نگيريم . برگشت به فهرست مقاله |
ويژگيهاي مدرسه شاد ونقش آن در درمان افسردگي 1ـ مشاركت دادن دانش آموزان در برخي از امورات آموزشي و پرورشي و استفاده از نظرات و ديدگاههاي آنها . 2ـ ايجاد تنوع در محيط آموزشي در صورت امكان استفاده از رنگهايي كه در ايجاد روحيه شاد و آرام نقش مؤثري دارند (بخصوص در رنگ آميزي مدرسه ) . 3ـ توجه به استعداد ، علايق و رغبت دانش آموزان و سعي در جهت شكوفايي آنها . 4ـ تقويت ارتباط بين خانه و مدرسه و دعوت از خانواده ها در برنامه هاي اجرايي جهت تقويت ارتباط اولياء فرزندان و اولياء با خانواده . 5ـ تقويت ارتباط دانش آموزان با خداوند رحمان كه يار و ياور بندگان مي باشد . 6ـ توجه به ابعاد روحي و رواني و عاطفي دانش آموزان . 7ـ اجراي جنگ هاي شادي و استفاده از برنامه هاي شاد و مفرح . 8ـ توجه به روحيات دانش آموزان و درك شرايط سني و موقعيت آنها . 9ـ بالا بردن انگيزه دانش آموزان جهت داشتن تحرك و پويايي و اجراي برنامه هاي ورزشي و مسابقات . 10ـ ترتيب دادن اردوها و بازديدهاي علمي ـ تفريحي مورد علاقه براي دانش آموزان . 11ـ دعوت از اولياي موفق و تشويق آنها در كنار فرزندان . 12ـ ترتيب دادن ادعيه و برنامه هاي معنوي در روزهاي خاص مثل دعاي توسل ، زيارت عاشورا و … . 13ـ سعي در جهت ايجاد فضاي مناسب جهت ارائه انتقادات ، ارائه طرحها و پيشنهادات كه در رفع نگرانيها و حذف موانع مي تواند مؤثر واقع گردد . 14ـ پاسخدهي به سؤالات دانش آموزان و سعي در حل مشكلات موردي . 15ـ اجراي دقيق طرح هميار مشاور كه مي تواند در حل مشكلات مؤثر واقع گردد . 16ـ برگزاري كلاسهاي فوق برنامه كه لازم است دانش آموزان مستعد هنرمند شناسايي و در كلاسهاي فوق برنامه كه در رشته هاي مختلف هنري خواهد بود شركت داده شوند . 17ـ سعي در ايجاد الفت و دوستي بين دانش آموزان و دبيران كه به جهت احساس تعلق در درمان افسردگي نيز فوق العاده مؤثر مي باشد . 18ـ تشكيل نمايشگاهي از آثار هنري دانش آموزان كه مي تواند در تقويت ارتباط اجتماعي ، افزايش پويايي ، افزايش اراده و پشتكار و بالاخره شادي و نشاط دانش آموزان نقش ارزنده اي داشته باشد . برگشت به فهرست مقاله |
فصل ششم |
نتيجه گيري ساخت هاي شناختي هر فرد به طور ارثي منتقل نمي شوند همچنين بطور دفعي و آني در فرد بوجود نمي آيند بلكه در اثر تعامل با محيط و اطرافيان بتدريج بنا مي شوند . غمگيني معادل افسردگي نيست ، افسردگي حالتي است كه بر زندگي عادي ، فعاليت و قضاوتهاي انسان اثر مي گذارد و اغلب افسردگي نوجواني با خودآزاري و انزوا طلبي همراه است ، عوامل دروني و بيروني كه در ايجاد افسردگي تأثير دارند عوامل محيطي و خانوادگي ، روان پويايي ، ژنتيكي و زيستي و عصبي مي باشند . فرويد و آبراهام عقيده دارند مرگ عزيز يا جدايي از وي در پيدايش افسردگي دخالت دارند و اين ناشي از عدم توانايي در درك واقعيت بوده و گاهاً براي تبيين افسردگيها از فقدان رمزي يا خيالي نام مي برند . بالبي كه از رفتارشناسان مي باشد جدايي مادر و كودك را عامل اصلي مي داند . برخي از رفتارهاي نوجوانان مثل انزواطلبي و قهرها و اعترافات و رفتارهايي ضد اجتماعي بمنزله رفتارهاي كمك طلبانه در افسردگي بوده كه ممكن است از طرف بزرگسالان ناديده گرفته شود . مدرسه و خانواده در آموزش و كاهش مشكلات فوق ، ايجاد شرايط مطلوب براي بهتر زيستن نوجوانان ، مثبت انديشي و تغيير نگرش نقش عمده اي دارند همچنين پرورش احساس تعلق در درمان افسردگي فوق العاده مؤثر است . برگشت به فهرست مقاله |
توصيه هاي مهم تربيتي وقتي نوجوانان با پدر و مادري زندگي مي كنند كه درك آنها از پديده ها جزئي و منفي است ، هرگاه براي تغيير رخدادها فقط به استنباط شخصي اتكا مي كنند و هر تجربه ناموفق را به موقعيت هاي ديگر تعميم مي دهند و يا هر پديده كوچك را بزرگ نمايي مي كنند بتدريج اين برداشتها در نوجوانان دروني مي شود . × تبيين هاي شناختي ، افسردگي را ناشي از برداشت هاي منفي و غير معقول و غير واقعي از وقايع و پديده ها مي دانند اين برداشت ها مي تواند توسط افراد ياد گرفته شوند . بايد : ـ تصميم بگيريم زندگي كنيم تصميم براي زيستن ـ دلايل مثبتي براي زندگي كردن داشته باشيم و سعي كنيم مدام آنرا گسترش دهيم و بگوييم من تصميم گرفتم تا آنجا كه برايم امكان دارد از زندگي خود لذت ببرم . ـ براي چگونه زيستن نيز تصميم خوبي بگيريم و سعي كنيم تمرين خوبي در برنامه هاي زندگيمان داشته باشيم . لازم است كه : به كودكان و نوجوانان مستقيم و غير مستقيم بياموزيم كه حتي المقدور تفسير ذهني و نگرش مان منطبق بر واقعيات باشد اين انطباق ساخت شناختي آنان را بطور منطقي و معقول با واقعيت ها شكل مي دهد كه مسلماً زمينه سازمان يافتگي و بروز اختلال افسردگي از بين مي برد . برگشت به فهرست مقاله |
و بالاخره اينكه : اگر شما افسرده هستيد مي توانيد از روشهاي زير بهره ببريد انتخاب اهداف معقول - وفادار بودن به يك برنامه تكميل كارها توجه به پيشرفت هاي خود - تقويت كردن خود براي موفقيت هايي كه بدست مي آوريد |
تست خودارزيابي افسردگي از طريق درجه بندي 10 موردي كه در اين مقياس بكار رفته است مي توانيد شاخصي از ميزان تقريبي افسردگي خود را بدست آوريد . صفر = براي من مشكل محسوب نمي شود . يك = گاهي براي من مشكل است . دو = اغلب براي من مشكل است . سه = تقريباً هميشه براي من مشكل است . 1ـ احساس غمگيني 2- احساس افسردگي 3ـ نداشتن اميد به آينده 4ـ احساس خستگي 5ـ كم اشتهايي 6ـ احساس شكست 7ـ افكار خودكشي 8ـ زياد گريه كردن 9ـ اختلال در خواب 10ـ مشكل در تصميم گيري اين موارد از سه مقياس افسردگي كه بيشترين كاربرد را دارند انتخاب شده اند پرسشنامه افسردگي بك ، مقياس خودسنجي افسردگي زونك و مقياس افسردگي مركز مطالعات همه گيرشناسي . اگر نمره شما در 10 مورد به طور متوسط 2 يا بالاتر باشد احتمالاً شما به حدس افسرده هستيد كه لازم است اقدامي در مورد آن بكنيد . برگشت به فهرست مقاله |
منابع و مآخذ 1ـ فرقاني ، شهلا / شناخت مشكلات رفتاري در كودكان و نوجوانان ، معاونت پرورشي وزارت آموزش و پرورش چاپ سعيدنو 2ـ مهريار ، اميرهوشنگ / تشخيص و درمان بيماريهاي رواني در كودكان ، انتشارات رشد . 3ـ مهريار ، اميرهوشنگ / افسردگي ، برداشتها و درمان شناختي ، انتشارات رشد ، تهران ، 73 . 4ـ ميلاني فر ، بهروز / بهداشت رواني ، چاپ چهارم ، انتشارت حيدري . 5ـ شاملو ، سعيد / بهداشت رواني ، چاپ چهارم ، انتشارات حيدري . 6ـ برنز، ديويد / روانشناسي افسردگي ، ترجمه مهدي قراجه داغي ، چاپ چهارم ، نشر مترجم . 7ـ برجعلي ، احمد / تحول شخصيت در نوجوانان ، تهران ، وراي دانش ، 1380 . 8ـ نينوايي ، ژيلا / درمان افسردگي و ضعف هاي روان . 9ـ دادستان ، پريرخ / روانشناسي مرضي تحولي از كودكي تا بزرگسالي ، جلد اول ، چاپ دوم بهار 76 ، چاپ مهر (قم ). 10ـ روزنامه اطلاعات ، چهارشنبه 21 فروردين 81 . 11ـ روزنامه همشهري ، 15 و 16 مهرماه 80 . 12ـ بولتن آموزشي ، علمي ـ پژوهشي ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران . برگشت به فهرست مقاله |
ضمائم ـ مطالعه موردي (Case Study) ـ مثال 1 ـ راه حلهاي پيشنهادي ـ مثال 2 ـ راه حلهاي پيشنهادي برگشت به فهرست مقاله |
مطالعه موردي << Case Study >> موارد زير بصورت فرضي مي باشد ولي ممكن است مشابه مشكلات دانش آموزان نوجوان نيز باشد حل مشكلات مشابه در مراحل اوليه از بروز مشكلات اساسي مثل افسردگي و اختلالات رواني جلوگيري مي كند. مثال 1ـ دختر بزرگ يك پدر تنبيه گر ، وقتي به مدرسه مي رفت دچار اضطراب مي شد و از اين موضوع مي ترسيد كه مبادا پدرش در طول ساعاتي كه در مدرسه است به مادرش صدمه وارد كند او اعتقاد داشت در مقابل مادرش مسئول است به همين سبب در مدرسه احساس تنش و اضطراب و به نوعي احساس گناه مي نمود . او معتقد بود هر اتفاقي كه براي مادرش بيفتد مسئوليتش به عهده اوست به همين خاطر تمركز لازم را در كلاس نداشت و بطور منظم در كلاس حاضر نمي شد و در ساعات غير مدرسه اي نيز اوقاتش را با دوستان سپري نمي كرد . در كنكور شركت نكرد زيرا رفتن به دانشگاه مستلزم ترك خانه بود و مادرش از او خواسته بود وي را تنها نگذارد ، از طرفي احساس اينكه در خانه بماند و به دانشگاه نرود دختر را افسرده كرده بود . برگشت به فهرست مقاله |
راه حلهاي پيشنهادي 1ـ كمك به بازسازي شناختي گمانهاي غير منطقي و غير طبيعي او . 2ـ آموزش حل مسئله به منظور ايجاد موفقيت هايي كه باعث بهبود خانواده مي شود مثل تشويق مادر به حضور در گروه زنان و استفاده از راهنمايي آنان . 3ـ ارجاع آنها به مركز مشاوره خانواده . 4ـ كمك به او در جهت مبارزه با افكار ناايمني و جلوگيري از بروز اين افكار. كاربرد اين روشها در كاهش و حل مشكل و بهبودي وضعيت موجود مطلوب بنظر مي رسد . مثال 2ـ جملاتي كه در دفتر يكي از دانش آموزان به چشم من خورد نظرم را بخود جلب كرد : زندگي هيچ لذتي براي من ندارد . من نمي توانم هيچ كار خوبي انجام دهم . حالا كه نمي توانم براي حل مشكلاتم كاري انجام دهم بهتر است تصميم ديگري بگيرم و خود را راحت كنم اگر پيشرفت نكنم و موفق نشوم راه حل ديگري جز مردن ندارم . او را به اطاق مشاور فرا خوانده و باب صحبت را پس از طي مراحل مقدماتي باز كردم . بعد از صحبت با دانش آموز و بررسي موضوع موارد زير مطرح گرديد : چاقي بيش از حد و عدم جذابيت ظاهري ، تنفر والدين نسبت به او و عدم توانايي دوستي با ديگران . علاقه وي به شعر كه با مخالفت پدر روبروست . راه حلهاي پيشنهادي 1ـ معرفي ايشان به كلينيك جهت تنظيم برنامه غذايي پس از هماهنگي با خانواده . 2ـ دعوت از مادرش براي حضور در مدرسه كه با وي مشكل اساسي نداشته و او تا حدودي به درك فرزندش قادر است . 3ـ ارائه توصيه هايي جهت رعايت رژيم غذايي و انجام نرمش و ورزش و كاهش ميزان تغذيه اي ( در كميت ) . 4ـ برگزاري جلسات خانوادگي جهت شناخت مشكلات فرزندانشان و كمك به او و درخواست حضور مادر دانش آموز در جلسات آموزشي . |
صفحه اصلی
اداره كل آموزش و پرورش استان